Met wat kennis smaakt wijn nog beter. Wijn begrijpen begint bij de druiven, iedere variëteit met z’n eigen karakter, geschiedenis en gezicht – bijna zoals mensen! En elk verhaal van een druivensoort is bijzonder...
Ik hou van Gamay. Fruitig, floraal, licht, veel fraîcheur en easy drinking. De fles is steevast leeg. Toch moet de druif knokken voor erkenning. Gamay is de druif van de Beaujolais, een streek die een verleden van commerciële productie en inferieure kwaliteit met zich meedraagt. Maar Bojo is back! Ambitieuze wijnmakers herstellen het imago met prachtige fruitbommetjes. Meer zelfs, Bojo is dé hipster wijn van het moment. Ikzelf ben altijd fan geweest.
Bourgondische verschoppeling
De geschiedenis van Gamay gaat terug tot de 14de eeuw. De druif is een rechtstreekse afstammeling van Pinot en Gouais Blanc en kent haar oorsprong in Bourgogne, met een gelijknamig dorpje nabij Saint-Aubin in de Côte d’Ôr als bakermat. Maar Gamay werd over de eeuwen heen weg geconcurreerd door de nobele Pinot Noir. Gamay voldeed niet aan de Bourgondische kwaliteitsstandaarden, werd verguisd en verbannen uit de heilige wijnstreek, en vond in Beaujolais zijn nieuwe thuis. Gelukkig heeft Lyon de druif liefdevol omarmd en Beaujolais stroomt er tot vandaag als een spreekwoordelijke rivier door de stad.
Gamay zakte af naar Beaujolais waar het z’n thuis én identiteit vond.
Le Beaujolais nouveau est arrivé!
Met Gamay kan je wel degelijk uitstekende wijn maken. Vergeet de zielloze rommel waarmee Beaujolais ooit furore (en grof geld) maakte onder de commerciële vlag van Beaujolais Nouveau. Een overdaad aan banaan en bubblegumaroma’s sloeg alle karakter uit de wijn. Wijnmakers zetten vandaag opnieuw dankbaar hun tanden in de druif, op zoek naar fraîcheur en elegantie en werken op karakter, smaak en terroir. Met Gamay wordt volop geëxperimenteerd. En zo ontstaan de interessantste wijnen!
Gamay vraagt om wat koelere regio’s. Te rijpe Gamay uit zonnige, warme streken wordt snoeperig, stroperig, confituurachtig en oxideert snel. In iets koelere gebieden kan je er beter mee aan de slag: energiek, zacht én pittig, licht, geurend naar granaatappel, viooltjes, rozen en bramen. Soms ook wat aardsheid en kruidigheid. Dit geeft geen blockbusters, maar eerlijk plezier en liederlijk vertier.
Koelere
|
Warmere
|
Gamay doet het beter in iets koelere gebieden met een elegant en fruitig smaakprofiel als resultaat.
Macération carbonique
Gamay en macération carbonique gaan hand in hand. Deze vinificatietechniek bestaat erin om de druiven in z’n geheel te laten (en dus niet te persen of te kneusen op voorhand) en ze in een afgesloten kuip onder koolzuurgas tot wijn te vergisten. Bij deze aparte techniek gaan de druiven onder invloed van eigen celenzymen van binnenuit gisten tot de druiven openbarsten, het al deels vergiste sap er uit stroomt en een normale alcoholische fermentatie de omzetting van suikers in alcohol verderzet. Door de afwezigheid van zuurstof krijgt fruitigheid meer ruimte in de aroma’s en verzachten de tannines. Het beheersen en juist inzetten van deze techniek maakt of kraakt een goede Gamay.
Hoewel rood de standaard is wordt van Gamay ook Vin Gris gemaakt, een erg lichte rosé. Heerlijk lichtvoetig, fruitig en kruidig. Hier géén macération carbonique, maar een klassieke persing met kort schilcontact en fermentatie van het sap.
Hele druiven in een gesloten vat met koolzuurgas is een typisch vergistingsproces van Beaujolais.
Gamay in kaart
In 2009 stonden er 30,443 ha Gamay aangeplant in de wereld met Frankrijk en dan vooral Beaujolais als nummer 1. Het is de zevende meest aangeplante druif in Frankrijk. Gamay is Beaujolais en Beaujolais is Gamay. Het huwelijk heeft moeilijke tijden gekend maar ze zitten beide in de fleur van hun leven. De huidige helden staan veraf van de Beaujolais Nouveau rage van de vorige eeuw.
Expressie, energie, diepgang en variatie vinden we bij de wijnen van de betere wijnmakers en al zeker als hun wingerds wortelen in één van de tien Crus. Lijstjes zijn niet zo’n ons ding maar hier komen ze in willekeurige volgorde: Juliénas, Chénas, Morgon, Fleurie, Côte de Brouilly, Brouilly, Moulin-à-Vent, Régnié, Saint-Amour en Chiroubles. Waarschijnlijk de hoogst aangeschreven wijngaard is de Côte du Py in Morgon. Die geeft stevigere, vlezigere en meer complexe wijnen.
Rond de Rhône vind je nog plaatsen die inzetten op Gamay, zowel meer zuidelijk als naar het Noorden toe. In de Loire én in de handen van een serieuze wijnmaker voelt Gamay zich ook thuis. En dan meestal in de meer Westelijke gebieden.
Een ander land waar Gamay huist is Zwitserland. Niet het meest bekende wijnland maar let op. Dit Alpenland heeft alles om het te maken in de betere wijn categorieën.
Ook in België staat er wat Gamay aangeplant. Ons eigen wijndomein Valke Vleug kon niet ontbreken. Er is potentieel om heerlijke Vin Gris te maken. En die uitdaging ga ik graag aan. More to follow!
Op Wijndomein Valke Vleug staat onder andere Gamay.
Onze selectie Gamay
Gamay wordt wel eens lachend Poor man’s Pinot Noir genoemd. Van ons màg dat! Want goede wijnen aan betaalbare prijzen: we like. Vinetiq heeft uiteraard enkele sterke Beaujolais domeinen in het assortiment maar ook Gamay uit de Loire kan bijzonder lekker zijn. Te ontdekken.
Lekker samen met...?
Gamay is breed inzetbaar aan tafel. De wijnen hebben een hoog zuur- en laag tanninegehalte en hebben een zachte structuur waardoor ze zich makkelijk laten combineren met allerlei vis, vlees en gevogelte gerechten.
Een zachte partner, een stoere dominatrix hoef je niet te verwachten in deze wijn. Kaasschotel? Proef eens een Saint-Marcellin kaasje, een zachte kaas afkomstig van het Zuid-Oosten van Lyon. A match made in heaven!